Ronald Leushuis – Talis – gehoord bij BNR Nieuwsradio 18 mei 2017; 17:35
Hoe een mediaoptreden mislukt door het ontbreken van een heldere boodschap, simpele taal en een concreet voorbeeld.
Vier grote woningcorporaties luiden de noodklok en zoeken de media op. Ze vinden dat de regels voor asbestsanering te ver zijn doorgeslagen. Het is allemaal veel te streng – zonder dat het er veiliger op wordt – en dat kost onnodig veel geld. BNR Nieuwsradio belt een directielid van een van de corporaties – Ronald Leushuis van Talis in Nijmegen. Een verwarrend vraaggesprek is het gevolg.
Wat gebeurt er?
Het interview begint met een voor de hand liggende vraag van de presentator, waarom zijn de regels voor asbestsanering te streng? Dit krijgen we te horen (letterlijk citaat).
De regels zijn te streng omdat de gezondheid niet meer geholpen wordt met de wetgeving die wij moeten navolgen en dan kost het extra geld. En dat vinden wij helemaal niet erg om te moeten betalen, maar als het niet meer bijdraagt aan de gezondheid dan is het jammer dat we daar geld aan moeten uitgeven.
Presentator: En hoe bedoelt u dat? Het draagt niet bij aan de gezondheid?
Nou ja, asbest is natuurlijk een hele vervelende stof en dat willen we heel graag uit onze woningen halen en de woningen asbest veilig maken. Maar als wet- en regelgeving zo strengt wordt, dat het onder zulke condities moet gebeuren dat we daar geld aan moeten bijdragen wat niet bijdraagt aan het doel – namelijk dat de gezondheid daarmee geholpen is – dan geven we geld uit voor iets wat niet nodig is en dat geld zouden wij veel liever willen uitgeven aan andere maatregelen, bijvoorbeeld voor duurzaamheid of andere investeringen.
En zo ging dat nog even door, minutenlang. Het verhaal verzandt uiteindelijk in abstracties en rondjes draaien, steeds hetzelfde verhaal. De presentator vraagt vertwijfelt nog een paar keer om verheldering – hoe moet de sanering dan gebeuren, hoeveel scheelt het dan in geld? – maar tevergeefs, er komt geen antwoord.
Luister hier naar de samenvatting of hier de volledige versie.
Wat gaat er nu eigenlijk mis en hoe kan het dan beter? Vijf punten.
1. Het is een mediagesprek – dat wil zeggen de tijd is kort. Je moet dus snel je punt maken.
Spreek in korte zinnen en gebruik simpele taal. En verplaats je in je publiek (dat weet maar heel weinig).
2. Er ontbreekt een concreet voorbeeld dat laat zien hoe het is doorgeslagen als er asbest moet worden verwijderd. Niets werkt beter dan een voorbeeld uit de praktijk.
3. Feiten ontbreken. Wat kost asbestsanering nu en welke besparing kan er dan worden bereikt? Er is geen antwoord op. Heb de feiten altijd paraat, is dus het devies. Zeker op voor de hand liggende vragen (bereid je daarop voor).
4. Politieke correctheid. Niet hardop durven zeggen dat het is doorgeslagen en de regels zo langzamerhand kant noch wal raken. Er moeten kennelijk nog partijen te vriend worden gehouden. Hier speelt mogelijk ook de angst dat de corporaties kan worden verweten het niet zo nauw te nemen met de gezondheid van huurders, dat wil je niet. Benoem dat.
5. Onheldere taal. Er komen containerbegrippen en abstracties voorbij (wet- en regelgeving, condities, duurzaamheid), maar ook ingewikkelde zinsconstructies met tussen- en bijzinnen. Laat dit achterwege.
Het lijkt er op dat deze bestuurder zich onvoldoende realiseerde dat een mediagesprek vraagt om gedegen voorbereiding. Altijd een centraal thema in mediatraining. Jammer, want hij kreeg wel vijf kostbare minuten zendtijd.