Er staat geen paarse olifant op de gang! Als u dit leest, welk beeld heeft u dan in uw hoofd…..? Precies. Maar er staat toch dat er geen paarse olifant staat? Dit is precies de valkuil van de negatieve kwalificatie. Zo werken onze hersenen nu eenmaal. We horen olifant en paars en ‘zien’ dat beeld van die olifant in ons hoofd. Negatieve kwalificaties worden vaak onbewust gebruikt in mediaoptreden, meestal geholpen door de vraagstelling van de journalist (V: Men zegt dat u autoritair bent. A: Autoritair? Nee hoor ik ben niet autoritair).
Van der Sar
Ik moest er even aan denken toen ik het interview met Edwin van der Sar las over het plotselinge vertrek van Ajax-trainer Peter Bosz (Mediaoptreden in Het Parool 6 juni 2017). Van der Sar zegt op een goed moment: ‘Knallende ruzies, een onwerkbare situatie? In dat beeld herken ik me totaal niet.’ Van der Sar denkt met die ontkenning dat hij de boel gladstrijkt, maar het tegenovergestelde is waar. Hij roept juist het beeld op van ruzie in de tent. Je gaat het zelfs verder aanvullen en denkt aan slaande deuren, vuist op tafel, stemverheffing etc. De beeldvorming wordt alleen maar versterkt. We geloven Van der Sar dus gewoon niet. In interviews en ook tijdens de mediatraining zie je mensen veelvuldig in deze valkuil stappen.
Valkuil negatieve kwalificatie
De tip is simpel. Neem negatieve kwalificaties niet over. Roep niet zelf het beeld op dat je nou net probeert te vermijden. Wordt je er mee geconfronteerd, schets dan een ander beeld. Tenzij je het er mee eens bent natuurlijk. Wat had Van der Sar dus kunnen doen? Een optie: ‘We hebben altijd in alle rust en openheid zaken kunnen bespreken. Natuurlijk ben je het niet steeds met elkaar eens, maar dat hoort er bij. In het werken met elkaar stond altijd één ding voorop: Ajax tot een succes maken.
